Histeria, hipochondria i bezsenność

Histeria polega na wzmożonej drażliwości układu nerwowego bez zmian anatomicznych. Rozwija się ona powoli i występuje zazwyczaj u kobiet między 15 a 25 rokiem życia, a trwa czasami do 50. roku życia.

Objawami są spotęgowane objawy neurastenii, a zatem brak woli, tak że chory poddaje się bez oporu wszystkim najdrobniejszym wrażeniom. Już najmniejszy bodziec wywołuje nadzwyczajne podrażnienie. I tak występują najrozmaitsze neuralgie zaburzenia czuciowe, różne postacie porażeń i drgawek miejscowych lub ogólnych np. znieczulenie całej połowy ciała, brak odruchu gardłowego, porażenie jednej połowy ciała itd. i inne najrozmaitsze objawy łudząco podobne do objawów chorobowych jakie spotykamy w chorobach organicznych. Częstymi też są histeryczne napady skurczowe, podobne do napadów epileptycznych. Podczas gdy jednak epileptyk upada na ziemię w stanie zupełnie nieprzytomnym i nie może dbać o to, by na siebie zwrócić uwagę, histeryk w napadzie znajduje się w stanie zupełnej przytomności i uważa, by się nie skaleczyć przy upadaniu na ziemię, by sobie nie powalać ubrania i by na siebie zwrócić uwagę otoczenia. Napad epileptyczny możemy w ten sposób łatwo odróżnić od napadu histerycznego, że badamy odruch źrenicy na wpadające w nią światło. U nieprzytomnego epileptyka nie reaguje ona wcale, u przytomnego histeryka reaguje ona dobrze.

Zaburzenia histeryczne mogą trwać całymi latami, a ponieważ nie mają tła organicznego, mogą one każdej chwili zniknąć nawet bez leczenia. Czasami wystarcza nagły wstrząs, zwłaszcza umysłowy np. przestrach, aby usunąć histeryczne porażenie lub skurcz kończyny lub połowy ciała na zawsze bez śladów. Zdarzają się np. także wypadki odzyskania mowy, utraconej latami na tle histerii, po dużym przestrachu itd.

Hipochondria polega na nienaturalnym zwracaniu uwagi chorego na swoją osobę wraz z wmawianiem w siebie różnych chorób, na które chory wcale nie choruje oraz z przejaskrawianiem i przesadzaniem istniejących u niego lekkich zaburzeń. Przy najmniejszych bólach w okolicy żołądka spowodowanych np. zatwardzeniem lub nadkwasotą żołądka wmawia w siebie hipochondryk wrzód lub raka żołądka, niewinne bicie serca spowodowane zdenerwowaniem lub wzdęciem jelit gazami uważa on za wadę serca, najmniejszy pryszczyk na twarzy uważa za wilka itd. Wmawia on zatem w siebie urojone choroby fałszywymi urojeniami jak wariat, w odróżnieniu jednak od wariata hipochondryk jest umysłowo zupełnie normalny i poczytalny.

Bezsenność może być spowodowana najrozmaitszymi chorobami jak nerwicami, neurastenia, przestrachem, miażdżycą tętnic, dychawicą, niewyrównaną wadą serca, przepracowaniem fizycznym i umysłowym, przewlekłymi zatruciami itd.