Szkodliwość niektórych zawodów dla zdrowia pracowników cz. 10

O tego rodzaju pożytecznej opiece lekarzy fabrycznych nad zdrowiem robotników słyszałem od lekarzy w Liege w Belgii, gdzie robotników w wielkich tamtejszych fabrykach, o ile są dotknięci poczynającą się chorobą piersiową, na skutek opinii lekarza natychmiast przenoszą do odpowiedniejszych dla ich zdrowia oddziałów. Ścisłych danych statystycznych, dotyczących tej sprawy u nas, jak dopiero co wspomniałem, nie posiadamy; jedynie w Anglii opracowano podobną statystykę, opartą na dużym materiale z dwóch lat (1891 —1892), odnoszącym się jednak do zawodów pracy umysłowej; pozostałe zawody są podzielone na dwie grupy zasadnicze: pracujących w okręgach przemysłowych i pracujących w okręgach rolniczych.

Na podstawie danych naukowych można stwierdzić, że np. adwokaci, t. j. osobniki, żyjące i pracujące w dobrych warunkach, zapadają na gruźlicę niemal trzy razy rzadziej, niż ich personel biurowy, żyjący w warunkach o wiele gorszych. Ta sama kategoria pracowników i we wszystkich innych rubrykach chorób (z wyjątkiem organów trawienia, na które pryncypałowie, nadużywający jedzenia, zapadają o wiele częściej) wykazuje daleko większą liczbę zapadnięć i śmierci, tak, że ogólna ich śmiertelność wyraża się w stosunku 82:107. Lekarze zapadają na gruźlicę stosunkowo rzadziej, niż ogół ludności, za to częściej występuje u nich rozstrój nerwowy i samobójstwo.