Wpływ mieszkania na rozwój chorób cz. 21

Tak w Berlinie, w roku 1900, wypadało na jedno mieszkanie jednopokojowe 3,41 mieszkańców, na dwupokojowe 4,25, na trzypokojowe 4,25, na czteropokojowe 4,62, na pięciopokojowe 5,08, na ośmio- (i więcej) pokojowe 6,45; w Anglii w roku 1901 na 1-pokojowe mieszkanie wypadło 2,02, na 2 – pokojowe 3,28, na 3 – pokojowe 4,08, na 4 – pokojowe 4,48. W Anglii za przeludnione uważa się takie mieszkanie, gdzie w jednym pokoju mieszka więcej niż 2 osoby, w Niemczech – jeśli na jeden pokój wypada więcej niż 5 osób.

Nas muszą najbardziej interesować pod tym względem stosunki naszego kraju, w którym sprawa mieszkaniowa przedstawia się nie lepiej, niż na Zachodzie. Bliższe dane w tej sprawie odnoszą się tylko do kilku miast większych w Królestwie i Galicji; są one zebrane przez Ciemniewskiego, Sterlinga, Szenajcha – co do Królestwa, przez Janiszewskiego, Kumaniewskiego – co do Galicji, a przez Niemca Wernickego – dla Poznania i innych miast Księstwa. Sądzę, że nie będzie rzeczą zbyteczną przytoczyć tutaj niektóre szczegóły z tych prac.