Praca i zmęczenie jako przyczyna chorobotwórcza cz. 1
Dr. Fr. Koelsch autor wybornej pracy, traktującej sprawę wpływu zawodu na śmiertelność i zachorowywanie, powiada we wstępie, że wpływ ten jest o wiele znaczniejszy, aniżeli zwykle dotychczas sądzono, im bliżej bowiem wnikać będziemy w tę sprawę, tern łatwiej dojdziemy do wniosku, że ciężka praca, przemęczenie profesjonalne, niewłaściwa pozycja ciała i miejsce pracy odgrywają niepoślednią rolę jako czynniki szkodliwe, wywołujące choroby zawodowe, które, jak słusznie dowodzi Teleky, aczkolwiek najczęściej występują u pracowników, zatrudnionych w danym zawodzie, jednakże zjawiać się mogą i u robotników, nie pracujących w tym samym zawodzie, ale nie tak często i nie z tą samą prawidłowością.
Stąd też wynikają niezwykłe trudności w ocenianiu, czy istotnie dana profesja była przyczyną sama przez się pewnych stanów chorobowych, czy nie odgrywały tutaj roli inne współrzędne wpływy; tak np. nadmierne wyczerpanie przy danej pracy może zależeć od tego, że osobniki, zajmujące się nią, były wątłe już uprzednio, przed wstąpieniem do danego zajęcia, wiadomo bowiem, że np. do tak zwanych zajęć lekkich, np. szewctwo, krawiectwo, bywają oddawani chłopcy wątli, najczęściej już od urodzenia rachityczni, nie dziw przeto, że większość ich nabywa z czasem pewnych zboczeń klatki piersiowej i kręgosłupa i że duży ich procent ulega chorobom i śmiertelności.