Płuca
Płuca zawierają, jak gdyby gąbki, liczne małe komóreczki, zwane pęcherzykami płucnymi, Z tych pęcherzyków wychodzą cieniutkie, elastyczne rurki, które się z sobą łączą i tworzą coraz to grubsze rury (zwane oskrzelami), wreszcie – dwie grube, które prowadzą od obu płuc. Obie te rury łączą się wreszcie w jedną, zwaną tchawicą. Tchawica przebiega pośrodku szyi, łącząc […]
5 lipca, 2016
Choroby zaraźliwe
Wszystkie w poprzednich rozdziałach wyliczone najróżnorodniejsze warunki, dla zdrowia szkodliwe, mogą wywoływać choroby. Prócz tego jednak mogą one tylko osłabić ciało chorobę wywołuje już inna, przypadkowa przyczyna. Tak się rzecz właśnie ma z chorobami zaraźliwymi. Zarazki grożą wszystkim ludziom, ale szkodzą przede wszystkim tym, którzy są osłabieni przez nieodpowiednie zaspokajanie swych potrzeb, niedbałą pielęgnację zdrowia. […]
5 lipca, 2016
Zimno i upał, jak działa na człowieka?
Bardzo zimne powietrze (mróz) wywołuje zamarznięcie. Najwięcej na zamarznięcie narażone są te części ciała, które najmniej pracują na mrozie, są nieruchome,—bo do nich krew nie przypływa (nos, uszy). Dla tego też marzną ręce w obcisłych rękawiczkach, nogi w butach ciasnych: przez ucisk z rąk i nóg krew została wypchnięta. Człowiek śpiący (a więc zupełnie nieruchomy) […]
5 lipca, 2016
Klimat i pogoda
Mówiliśmy poprzednio o takich przyczynach chorób, które sobie człowiek sam stwarza. Istnieją inne, zewnętrzne, które wbrew woli człowieka nań działają. Taki wpływ może klimat wywierać. W powietrzu gorącem skóra jest czerwoną i wilgotną, ponieważ naczynia skóry więcej krwi zawierają, a gruczoły potowe silnie pracują. Oddech jest częstszy, więc i przez płuca więcej wody człowiek traci. […]
5 lipca, 2016
Zawód i zarobkowanie
Każdy zawód (profesja), każdy rodzaj zarobkowania stwarza inne warunki, wpływające le lub dobrze na zdrowie pracującego. Przekonano się, że wiele zawodów sprzyja osłabieniu ciała, powoduje choroby, przyśpiesza śmierć. Dlatego też państwo wydało szereg przepisów, które nakazują zaprowadzenie zmian, oszczędzających siły i zdrowie pracowników. To, co prawodawstwo w tym kierunku uczyniło, wydało już owoce. Pozostaje jednak […]
5 lipca, 2016
Edukacja a zdrowie
Obowiązek szkolny powinien przede wszystkim odpowiadać tym wymaganiom, jakich od innych budowli żądamy. Istnieją przepisy, określające, jaką przestrzeń powietrzną dać należy każdemu uczniowi. Prócz tej przestrzeni należy dawać mu powietrze ciągle odświeżane. Niejeden uczeń nie uważa, nie rozumie, bo nie jest zdolnym myśleć w zepsutym powietrzu; mózg jego nie otrzymuje dostatecznej ilości tlenu, ale za […]
5 lipca, 2016
Normy sprzedaży pożywienia
Administracja państw uważa, by sprzedawane środki pokarmowe, nie były dla zdrowia szkodliwe, nie był}’ zafałszowywane, zepsute. W tym celu istnieje nawet oddzielne prawodawstwo, określające kary za takiego rodzaju przestępstwa, jak powolne zatruwanie bliźnich za pomocą złego pokarmu, lub oszukiwanie ich przez sprzedaż zafałszowanych pokarmów. Jeżeli u nas sędzia uzna tego rodzaju postępowanie za oszustwo, natenczas […]
5 lipca, 2016
Trawienie białek a zdrowie
Białko ze zwierząt pochodzące (w mięsie, mleku, jajach) łatwo się trawi i całe prawie zjedzone ilości zostają przez ciało zużyte; białko z roślin pochodzące (owoce strączkowe, mąka) trawi się daleko trudniej; daleko mniejsza część tego białka idzie na korzyść ciała ludzkiego: dużą część wydala ciało niezużytkowaną, z kałem. Chcąc więc zastąpić wydalone 19 gramów azotu […]
5 lipca, 2016
Uczucie sytości
Sytym można się czuć, zaspokoiwszy głód pokarmem wszelkim. Inna rzecz jednak, czy wszelki, bez różnicy, pokarm ma jednakową dla ciała naszego wartość. Otóż okazało się, że ciało ludzkie wymaga pewnych materyj pokarmowych w określonych, mniej więcej, ilościach, by się utrzymać w zdrowiu. Każdy z nas wybiera sobie instynktem w pośród dostępnych mu pokarmów to i […]
5 lipca, 2016
Materie pokarmowe
Wyliczone materie wchodzą w skład pokarmów nie w stanie czystym, lecz wzajemnie z sobą połączone, tworząc materie pokarmowe. Stosownie do ich postaci chemicznej odróżniamy, obok wody i soli niektórych, grupę materyj pokarmowych azotowych: ciała białkowe i dwie grupy materyj bez azotowych: wodany węgla i tłuszcze. Ciała białkowe otrzymały swą nazwę od białka jaja kurzego, do […]
5 lipca, 2016